حجت الاسلام و المسلمین ترکاشوند از اجرای برنامه‌های آموزشی و پژوهشی برای ۱۲ هزار طلبه در واحدهای آموزشی حوزه علمیه قم خبر داد و گفت: در کنار آموزش و تقویت مهارت‌های پژوهشی طلاب، تاکنون ۷۲ نشریه علمی در مدارس و مراکز حوزه علمیه قم راه‌اندازی و منتشر شده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین حسن ترکاشوند، معاون پژوهش حوزه علمیه قم در حاشیه اجلاسیه معاونان پژوهش حوزه‌های علمیه کشور در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری حوزه در مشهد، به تشریح ظرفیت‌ها، فعالیت‌ها و برنامه‌های پژوهشی حوزه علمیه قم پرداخت.
وی با اشاره به جایگاه ممتاز حوزه علمیه قم به‌عنوان محوری‌ترین حوزه علمیه کشور، تاکید کرد: حوزه علمیه قم در عرصه پژوهش، دارای ظرفیت‌ها و بروندادهای علمی بسیار گسترده‌ای است که گزارش کامل آن در این مجال نمی‌گنجد. با این حال، وضعیت اهتمام به پژوهش در واحد های آموزشی حوزه علمیه قم طی سال های اخیر بسیار چشمگیر بوده و برنامه‌های پژوهشی با نظم و انسجام بیشتری در حال اجراست.
اشتغال به تحصیل بیش از ۳۰ هزار طلبه در حوزه علمیه قم
حجت‌الاسلام والمسلمین ترکاشوند با اشاره به اینکه در حال حاضر بیش از ۳۰ هزار طلبه در حوزه علمیه قم مشغول به تحصیل هستند، توضیح داد: از این تعداد حدود ۲۰ هزار نفر دروس آزاد (سطوح عالی) را می‌گذرانند و حدود ۱۲ هزار نفر نیز در مدارس سطح یک، مراکز فقهی، مدارس عالی، کانون های هدایت علمی و تربیتی و مراکز تخصصی مشغول به تحصیل هستند.
معاون پژوهش حوزه علمیه قم با اشاره به تمرکز این معاونت بر برنامه‌ریزی و اجرای فعالیت‌های پژوهشی در میان این ۱۲ هزار طلبه، تصریح کرد: طی دو دهه گذشته، حوزه علمیه قم، در زمینه آموزشِ پژوهش و توسعه و ترویج فعالیت‌های پژوهشی در میان طلاب، برنامه‌های متعددی را طراحی و عملیاتی کرده که در حال حاضر نیز با قوت در حال پیگیری است.
وی در ادامه به تشریح برنامه‌های پژوهشی در سطوح مختلف حوزه پرداخت و اظهار داشت: در عرصه آموزش پژوهش محور، دوره‌های آموزشی و دوره های مهارت‌افزایی و کارگاه‌های متنوعی برای طلاب برگزار شده است. برای نمونه، درس «مهارت‌های پژوهشی» در پایه دوم به‌صورت رسمی و الزامی برای طلاب سطح یک گنجانده شده است.
حجت الاسلام و المسلمین ترکاشوند اضافه کرد: همچنین در پایه‌های بالاتر، طلاب ملزم به ارائه تکالیف پژوهشی هستند و در پایه ششم نیز ارائه یک تحقیق پایانی الزامی است که تنها پس از تأیید آن، طلبه می‌تواند فارغ‌التحصیل شده و وارد سطح عالی شود؛ این روند در سطوح عالی نیز با طراحی کارگاه‌های روش تحقیق، روش نگارش پایان‌نامه، آشنایی با فناوری‌های نوین پژوهشی و دیگر مهارت های پژوهشی دنبال می‌شود.
وی افزود: بخش قابل توجهی از این ۱۲ هزار طلبه در یکی از این دوره‌های آموزشی یا کارگاه های مهارتی شرکت کرده‌اند و آموزش‌های اولیه یا تخصصی لازم را در زمینه پژوهش دریافت کرده‌اند.
حجت‌الاسلام والمسلمین ترکاشوند به تبیین برخی از بروندادها و دستاوردهای عینی این برنامه‌ها پرداخت و با اشاره به انتشار گسترده مجلات علمی در سطح حوزه علمیه قم، بیان کرد: علاوه بر مجلات دارای مجوز علمی‌پژوهشی و علمی‌ترویجی، هم‌اکنون ۷۲ مجله علمی در واحدهای آموزشی حوزه فعال هستند که طلاب می‌توانند مقالات علمی خود را در آنها منتشر کنند؛ این نشریات زمینه را برای آماده‌سازی طلاب جهت ارائه مقالات تخصصی و با کیفیت‌تر فراهم کرده است.
وی جشنواره علمی علامه حلی را یکی دیگر از عرصه‌های مهم بروز و ظهور توان علمی طلاب دانست و تصریح کرد: در سال‌های اخیر، هر ساله قریب به سه هزار اثر علمی از سوی طلاب حوزه علمیه قم به این جشنواره ارسال می‌شود که از این میان آنها هر ساله حدود ۳۰۰ اثر برگزیده می‌شود. این آمار گویای سطح بالای فعالیت علمی و پژوهشی طلاب در حوزه علمیه قم است.
برگزاری سالانه حدود ۳۰۰ نشست علمی در سطح مدارس علمیه قم
معاون پژوهش حوزه علمیه قم به برگزاری نشست‌های علمی و کرسی‌های آزاداندیشی از دیگر فعالیت‌های شاخص پژوهشی این حوزه اشاره کرد و افزود: هر سال حدود ۳۰۰ نشست علمی در سطح مدارس علمیه قم با حضور اساتید و مشارکت طلاب برگزار می‌شود. این نشست‌ها، در کنارکرسی‌های آزاداندیشی، موجب پویایی علمی و ارتقاء سطح تحلیلی طلاب می‌شود.
وی درباره دستاوردهای اجلاسیه معاونان پژوهش حوزه‌های علمیه کشور نیز اظهار داشتند: این اجلاسیه که به همت معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه کشور برگزار شده، فرصت مغتنمی برای هم‌اندیشی، بازنگری در برنامه‌ها، طرح دغدغه‌ها و ایجاد هم‌افزایی میان معاونان پژوهش استان‌ها است.
وی تصریح کرد: طی دو تا سه روز برگزاری این نشست، معاونان پژوهش از سراسر کشور گردهم آمده‌اند تا ظرفیت‌ها و برنامه‌های پژوهشی حوزه‌های خود را معرفی کنند، اشکالات احتمالی را مطرح نمایند و مسیر بهینه‌سازی و هم‌راستاسازی سیاست‌ها را فراهم آورند.
حجت الاسلام و المسلمین ترکاشوند بر اهمیت آشنایی با ظرفیت‌های استانی و انتقال تجارب تأکید کرد و افزود: در جریان این اجلاسیه، ظرفیت‌های پژوهشی هر استان به‌صورت اجمالی معرفی شده و در اختیار سایر استان‌ها قرار گرفته است که این اقدام موجب تقویت همکاری‌ها، بهره‌گیری از تجربیات موفق، و رشد متوازن ظرفیت‌های علمی حوزه‌های علمیه کشور خواهد شد.
