مؤسسه انتشارات حوزه های علمیه با بهره گیری از سازوکارهای روزآمد در فرآیند چاپ و نشر کتاب و توسعه اقدامات در عرصه های متنوع نشر آثار حوزویان، توانسته است در کوتاه زمانی به یکی از محورهای اصلی چاپ و نشر تحقیقات و تألیفات اساتید و فضلا و مراکز و نهادهای حوزوی تبدیل گردد.
در راستای توسعه، ترویج و احیاء و اعتلاء تراث مکتوب اسلامی، فراگیرسازی فرهنگ و معارف قرآن و اهل‌بیت عصمت و طهارت (علیهم‌السلام) و تحقق رهنمودها و مطالبات امام راحل (قدس‌سره)، مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) و مراجع عظام تقلید (دامت‌برکاتهم) در نشر معارف اسلام ناب محمدی (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم)؛ «مؤسسه انتشارات حوزه‌های علمیه» با نام اختصاری «نشر حوزه»، بهمن‌ماه ۱۳۹۷ با ابتکار و دستور مدیر حوزه‌های علمیه و ارتقاء ساختار و تشکیلات دفتر سابق انتشارات حوزه به مدیریت حجت الاسلام والمسلمین حسن مولایی راه‌اندازی گردید.
اجرای این طرح و بر اساس نگاه علمی و فرهنگی آیت‌الله اعرافی، تعریف و تصویب ساختار کارآمد، تشکیل هیئت مدیره و هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی دقیق جهت تحقق اهداف بلند حوزه در عرصه نشر، به‌کارگیری نیروهای توان‌مند و به‌روزرسانی تجهیزات و امکانات، ازجمله اقدامات ضروری بود که در مدت کوتاهی انجام شد.
آن‌چه در پی می‌آید، گزارشی است از برنامه‌ها و فعالیت‌های مؤسسه انتشارات حوزه‌های علمیه که همراه با اشاره‌ای گذرا به اساسنامه، ساختار و تشکیلات آن، جهت آشنایی افزون‌تر اساتید، فضلا و طلاب و عموم فرهنگ‌دوستان با این مؤسسه، تهیه و تقدیم شده است.
اساسنامه
اهم اهداف و وظایف:
احیای تراث مکتوب اسلامی با بازنشر و بازآفرینی آثار گران‌ارج دینی؛
ایجاد و توسعه شبکه توزیع و فروش آثار دینی با بهره‌مندی از ظرفیت حوزه‌های علمیه؛
انتشار تمام کتب و آثار مرکز مدیریت حوزه؛
توان‌مندسازی و خودگردانی اقتصادی مؤسسه و ایجاد درآمدهای مناسب و جذب تسهیلات و حمایت‌های مالی (خیّرین، موقوفات و…) با لحاظ شئون حوزه؛
نشر الکترونیک با بهره‌مندی از ظرفیت‌ها و فرصت‌های نوین نشر و فروش در اینترنت و فضای مجازی.
هیئت‌مدیره و مدیرعامل
طبق اساسنامه مؤسسه انتشارات، اعضای هیئت‌مدیره این مؤسسه عبارت‌اند از:
مدیر حوزه‌های علمیه (رئیس هیئت‌مدیره)؛
معاون پژوهش حوزه‌های علمیه؛
معاون آموزش حوزه‌های علمیه؛
معاون تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه؛
معاون تهذیب و تربیت حوزه‌های علمیه؛
معاون منابع انسانی و پشتیبانی حوزه‌های علمیه؛
مدیر دفتر تدوین متون حوزه‌های علمیه؛
مدیرعامل (دبیر هیئت‌مدیره)؛
دو نفر عضو حقیقی از صاحب‌نظران، با پیشنهاد مدیرعامل و تأیید مدیر حوزه‌های علمیه به مدت دوسال.
هم‌چنین طبق ماده ۶ اساسنامه مؤسسه نشر حوزه، مدیرعامل، نماینده قانونی مؤسسه و دارای تمام اختیارات جهت مدیریت اجرایی بوده و پاسخ‌گوی همه امور مؤسسه است که از میان اساتید، فضلا و روحانیون اهل قلم و آشنا به فضای نشر حوزه، به پیشنهاد هیئت‌مدیره و با حکم مدیرحوزه‌های علمیه و رییس هیئت‌مدیره، منصوب می‌شود. در اجرای این ماده، با پیشنهاد هیئت‌مدیره و حکم آیت‌الله اعرافی، حجت‌الاسلام والمسلمین حسن مولایی به‌عنوان مدیرعامل مؤسسه انتشارات منصوب شده و از ابتدای تأسیس آن تا کنون، این مسئولیت را برعهده دارد.
برنامه پنج‌ساله
تدوین برنامه پنج‌ساله برای واحدهای مختلف مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه، از جمله تأکیدات آیت‌الله اعرافی بوده است که در این راستا، مؤسسه انتشارات نیز با همکاری دفتر برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی برنامه پنج‌ساله حوزه نشر را تدوین کرده و به تصویب هیئت‌مدیره رساند. در این برنامه، ۵ هدف کلان و ۲۶ برنامه اجرایی پیش‌بینی گردیده است.
برنامه‌های اجرا شده در راستای افق پنج‌ساله:
بهره‌گیری فراگیر نشر الکترونیک؛
حضور سالانه در نمایشگاه‌های کتاب در سطح ملی و بین‌المللی؛
نشر محتواهای برتر (رساله‌ها و پایان‌نامه‌های برتر) به زبان‌های رایج؛
بهره‌گیری از زیرساخت فن‌آوری جهت عرضه محصولات در عرصه ملی و بین‌الملل؛
تسهیل شرایط خرید و تهیه کتب مورد نیاز برای طلاب، اساتید و روحانیون؛
تدوین نظام جامع نشر حوزه؛
بازنگری و به‌سازی ساختار و قوانین جهت چابک‌سازی مؤسسه؛
حمایت از آثار مؤلفان حوزوی با نگاه به خوداتکایی مؤسسه؛
سرمایه‌گذاری نسبت به آثار فاخر پرفروش حوزوی؛
فراگیرسازی فروش اینترنتی و کاهش فروش فیزیکی تا ۵۰ درصد در سال پنجم برنامه.
فروشگاه و نمایشگاه دائمی
ایجاد فضای مناسب نمایشگاهی و فروشگاهی جهت عرضه آثار نشریافته، ازجمله اهداف تعریف‌شده موسسه نشر در برنامه پنج‌ساله بود که در این راستا، ضمن به‌سازی و تجهیز نمایشگاه و فروشگاه واقع در جنب بیت تاریخی امام راحل (قدس‌سره) در خیابان معلم قم، ملک جنبی متعلق به انتشارات که در اختیار واحد دیگری از مرکز مدیریت بود، بازپس گرفته شد و با الحاق آن به فروشگاه اصلی، فضای قابل قبولی برای اجرای طرح توسعه و تکمیل ساختمان مرکزی نشر حوزه‌های علمیه فراهم گردید. اجرای این طرح با پی‌گیری رفع برخی موانع حقوقی و جذب و تأمین منابع مورد نیاز، در دستور کار قرار دارد و تا آن‌زمان، همکاران مؤسسه با بهره‌گیری از تمام ظرفیت فضای فعلی، در دو شیفت صبح و عصر به خدمت‌رسانی و تأمین و ارائه کتب مورد نیاز به طلاب و فضلا اهتمام دارند.
کتب
بیش‌از ۴۱۰۰ عنوان کتاب در زمینه‌های متنوع درسی، دینی، اعتقادی، اخلاقی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، خانواده، کودک و نوجوان، پاسخ به شبهات و…، در نمایشگاه و فروشگاه دائمی مؤسسه انتشارات حوزه‌های علمیه، در دسترس کتاب‌دوستان قرار گرفته است.
نرم‌افزار
۸۰ عنوان نرم‌افزار نیز در موضوعات گوناگون هم‌چون تفسیر و علوم قرآن، جوامع روایی، آثار مراجع عالی‌قدر و بزرگان تاریخ شیعه و اساتید معاصر، ادبیات، کلام اسلامی و…، در نمایشگاه و فروشگاه مؤسسه نشر حوزه به علاقه‌مندان ارائه شده است.
چاپ و توزیع کتب درسی طلاب
انتشار و ارائه به‌موقع کتب درسی طلاب، از مهم‌ترین مأموریت‌های مؤسسه نشر حوزه بوده و بحمدالله طی سال‌های اخیر با زمان‌بندی درست، پیش‌از آغاز سال تحصیلی، کتب درسی مورد نیاز طلاب و فضلا توسط مؤسسه انتشارات ارائه گردیده است. خوشبختانه در حال حاضر نیز کتب درسی سال تحصیلی آینده حوزه (به‌جز چند عنوان که در دست بازبینی نهایی می‌باشد،) منتشر و آماده توزیع شده است.
هم‌چنین مؤسسه انتشارات با هدف کاهش هزینه‌های طلاب عزیز در خصوص تأمین کتب آموزشی، پیشنهاد اختصاص بن خرید کتب درسی به طلاب را ارائه نموده است که با توجه به گرانی کتاب‌ها (در اثر افزایش قیمت کاغذ و دیگر هزینه‌های چاپ و نشر) و مشکلات معیشتی حوزویان، ان‌شاءالله مسئولان محترم بتوانند با تأمین اعتبارات لازم، بن تهیه شده را برای خرید کتاب و تسهیل در این زمینه، در اختیار طلاب عزیز قرار دهند.
فروشگاه اینترنتی
با هدف دسترسی همه‌ی طلاب و روحانیون ارجمند از اقصی‌نقاط کشور به منشورات حوزوی، راه‌اندازی فروشگاه اینترنتی نشر حوزه در دستور کار قرار گرفت که با همکاری مرکز فن‌آوری اطلاعات حوزه‌های علمیه در تاریخ ۲۵ آذرماه ۱۳۹۹ به سرانجام رسید و با حضور آیت‌الله اعرافی، مدیر محترم حوزه‌های علمیه، به نشانی: nashrehowzeh.ir فعالیت خود را آغاز کرد.
از زمان افتتاح این فروشگاه تا کنون، بیش از ۱۵ هزار جلد کتاب در قالب ۵ هزار سفارش به سراسر کشور ارسال شده است.
مشاوره چاپ کتاب طلاب
در راستای ارائه خدمات به حوزویان ارجمند در حوزه نشر، مؤسسه انتشارات حوزه‌های علمیه سرویس مشاوره امور چاپ و نشر شامل فرآیند، تنوع، هزینه و… را به‌صورت حضوری، تلفنی و آنلاین برای طلاب و روحانیون گرامی ارائه می‌نماید.
تخفیف ویژه در آثار مؤسسه
مشکلات اقتصادی کشور و موج گرانی و تورم سال‌های اخیر، بازار کتاب را نیز هم‌چون دیگر کالاها تحت تأثیر قرار داده و خرید این کالای فرهنگی برای اقشار مختلف مردم به‌خصوص طلاب عزیز سخت‌تر از گذشته شده است. در این موقعیت، مؤسسه انتشارات حوزه‌های علمیه سعی کرده با کاهش هزینه‌های چاپ و نشر از یک‌سو و قیمت‌گذاری مناسب از سوی دیگر، شرایط خرید کتاب را برای طلاب و فضلا و دیگر اقشار تسهیل نماید. در این راستا، به حوزویان ۵۰ درصد و به عموم مردم ۲۵ درصد تخفیف در خرید «کتب تولیدی مؤسسه نشر» داده می‌شود. این تخفیف در مراجعه حضوری یا خرید اینترنتی اعمال شده و علاقه‌مندان کتاب و کتاب‌خوانی در طول سال می‌توانند تولیدات دینی و حوزوی نشر حوزه را با کمترین قیمت بازار کتاب تهیه نمایند.
اجرای طرح استقلال اقتصادی
با اجرای طرح خودگردانی مؤسسه (طبق مصوبه هیئت‌مدیره)، از سال ۱۴۰۰ به بعد، هزینه‌های جاری و سرمایه‌ای، حقوق و دستمزد، از محل درآمدهای مؤسسه تأمین شده است.
لوازم‌التحریر
در اجرای طرح خودگردانی مؤسسه و هم‌چنین توسعه خدمت‌رسانی به طلاب و اقشار مختلف، غرفه فروش لوازم‌التحریر در سال ۱۴۰۰ با بیش‌از ۲۰۰ قلم جنس با قیمت مناسب در نشر حوزه راه‌اندازی شد که مورد استقبال حوزویان و عموم مردم قرار گرفت.
ارائه لوازم‌التحریر به همکاران مرکز مدیریت و شورای محترم عالی و کارکنان مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران به‌صورت اقساطی و طلاب معزز به صورت شرایطی در قالب چک صیاد، از دیگر خدمات مؤسسه است.
ارائه آثار در نمایشگاه‌های کشوری و استانی
عرضه آثار حوزوی به عموم کتاب‌دوستان در نمایشگاه‌های کشوری و استانی، از جمله اهداف و برنامه‌های اصلی مؤسسه انتشارات حوزه‌های علمیه است.
حضور فعال در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران
مؤسسه نشر حوزه با ۲۰۰ جلد کتاب اختصاصی (هفتاد جلد کتاب چاپ اول در موضوعات گوناگون) در سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، حضوری فعال داشت.
اثر ارزشمند و منحصربه‌فرد «فرهنگ‌نامه شهدای روحانی» حاوی اطلاعات مرتبط با حدود چهار هزار شهید سرافراز روحانیت (شیعه و سنی و بانوان شهید حوزه‌های علمیه از سال ۱۲۷۵ تا بهار ۱۴۰۱ هجری شمسی) همراه با چهل‌هزار ریزداده با رویکرد تصویری، توصیفی و استنادی؛ موسوعه آثار عالم محقق، آیةالله سید محمدمهدی موسوی الخرسان (دامت‌برکاته) (از علمای جلیل‌القدر حوزه علمیه نجف اشرف) در ۴۶ جلد؛ کتب فقه معاصر ازجمله «فقه رمزارزها»، «فقه پول»، «فقه پزشکی»، «فقه بورس و اوراق بهادار»، «فقه حقوق و اعتبارات مالی» و…؛ در کنار جدیدترین آثار مؤلفان مرکز مطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات، هم‌چون «رفتار معصومان علیهم‌السلام و حاکمان زمان»، «اسلام و رفتار سیاسی»، «تاریخ تشیع در ایران»، «هدف آفرینش انسان»، «خورشید بی‌غروب»، «خمس، چیستی و چرایی»، به عنوان تألیفات چاپ نخست و «نجوم‌شناسی در قرآن»، «فلسفه احکام»، «خاتمیت در محضر علما»، «تاریخ روحانیت شیعه»، «عدل و حکمت»، «وهابیت معاصر» و «چیستی و چرایی مجازات اسلامی» از آثار تجدید چاپ شده، در غرفه نشر حوزه با تخفیف ویژه به بازدیدکنندگان تقدیم گردید.
دوست‌داران کتاب و کتاب‌خوانی از ۲۰ تا ۳۰ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ با مراجعه به غرفه نشر حوزه در مصلای امام خمینی(ره)، ضمن آشنایی با جدیدترین آثار منتشر شده در علوم مختلف دینی – حوزوی، کتب مورد علاقه خود را با تخفیف ویژه (علاوه‌بر بن کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) خریداری کردند.
هم‌چنین برای کتاب‌دوستانی که مجال و امکان بازدید و خرید حضوری را نداشتند نیز، زمینه خرید اینترنتی فراهم شد و هم‌وطنان گرامی از اقصی‌نقاط کشور، توانستند از طریق بخش مجازی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران یا فروشگاه اینترنتی مؤسسه نشر حوزه، کتاب‌های عرضه شده در نمایشگاه را با تخفیف تهیه نمایند.
برپایی نمایشگاه‌های استانی
مؤسسه انتشارات با هدف دسترسی حوزویان ارجمند و عموم فرهنگ‌دوستان و علاقه‌مندان کتاب در اقصی‌نقاط کشور به آثار و تولیدات حوزوی، برپایی نمایشگاه‌های استانی را در دستور کار خود قرار داده است. در این راستا، تا کنون نمایشگاه‌های کتب و نرم‌افزار در استان‌های خراسان رضوی (مشهد مقدس)، البرز (کرج)، یزد و مازندران (آمل)، برپا شد و بحمدالله مورد استقبال حوزویان و دیگر اقشار مردم قرار گرفت.
آماده‌سازی و نشر موسوعه‌ها و آثار کنگره‌ها
همکاری با دبیرخانه کنگره‌های حوزوی جهت نشر موسوعه‌ها و آثار کنگره‌ها، از دیگر طرح‌های مهم و در حال اجرای مؤسسه نشر در سال‌های اخیر بوده است.
موسوعه آیت‌الله موسوی الخرسان
در اولین گام اجرای این طرح، بحمدالله طی تعامل با دبیرخانه کنگره «امناءالرسل»، موسوعه عالم محقق، حضرت آیت‌الله سید محمدمهدی موسوی الخرسان (دامت‌برکاته) از علمای جلیل‌القدر حوزه علمیه نجف اشرف، در «۴۶ جلد» توسط مؤسسه انتشارات حوزه‌های علمیه آماده‌سازی و با همکاری و مساعدت عتبه حسینیه (علیه‌السلام) چاپ و منتشر گردید.
موسوعه آیت‌الله‌العظمی حائری یزدی (قدس‌سره) و آثار کنگره سده
هم‌چنین آماده‌سازی موسوعه احیاگر حوزه علمیه هزارساله قم، آیت‌الله‌العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی (قدس‌سره) و کتب کنگره سده (گرامی‌داشت یکصدمین سالگشت بازتأسیس حوزه علمیه قم) با سفارش دبیرخانه کنگره توسط مؤسسه نشر حوزه در حال انجام است که بحمدالله ۲۲ جلد از این موسوعه ارزشمند در آینده نزدیک انتشار می‌یابد.
موسوعه آیت‌الله‌العظمی میرزای نایینی (قدس‌سره)
آماده‌سازی کتب کنگره بزرگ‌داشت مرحوم آیت‌الله‌العظمی میرزا محمدحسین نائینی (قدس‌سره) نیز با هماهنگی دبیرخانه این کنگره بین‌المللی، از دیگر طرح‌های در حال اجرای نشر حوزه می‌باشد که تا کنون بیش‌از ۶۰ درصد پیشرفت داشته است و در آستانه برگزاری کنگره، به زیور طبع مزین خواهد شد.
تعامل با واحدهای مرکز مدیریت و دیگر مراکز حوزوی
همکاری با معاونت‌ها، مراکز و دفاتر مرکز مدیریت حوزه
همکاری و تعامل با واحدهای ستادی مرکز مدیریت حوزه، از جمله راهبردهای اصلی موسسه نشر است.
در این راستا، طی جلسات منظم با بخش‌های مرتبط با عرصه نشر، ازجمله: معاونت‌های پژوهش (دبیرخانه حمایت از طرح‌های پژوهشی) و منابع انسانی و پشتیبانی، دفاتر تدوین متون درسی و فقه معاصر و مرکز مطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات، ضمن بررسی راه‌های همکاری و هم‌افزایی، برنامه‌های مشترکی جهت خدمت‌رسانی مطلوب به طلاب و فضلا با انتشار مناسب و به‌هنگام آثار، اجرا شده است.
از جمله این برنامه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
چاپ و نشر و توزیع تمام کتاب‌های درسی طلاب پیش‌از آغاز سال تحصیلی، با برنامه‌ریزی و زمان‌بندی منظم.
انتشار کتب فقه معاصر.
آماده‌سازی و چاپ ۲۵ عنوان کتب دبیرخانه حمایت از طرح‌های پژوهشی.
انتشار آثار مرکز مطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات (۶ اثر چاپ اول و ۷ اثر تجدید چاپ).
راه‌اندازی شورای ناشرین حوزوی
با هدف مشارکت و هم‌گرایی حداکثری ناشران هم‌سوی حوزوی در رخدادهای حوزوی – دینی و بهره‌مندی از تمام ظرفیت‌های موجود، شورای ناشرین حوزوی با پیشنهاد نشر حوزه ایجاد شد و تا کنون چند جلسه آن با حضور مدیران عامل ناشرین بنام حوزوی ازجمله جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر تبلیغات اسلامی، حوزه علمیه خواهران و جامعةالمصطفی العالمیه برگزار گردیده است.
اطلاع‌رسانی
ارتباط با طلاب از طریق فضای مجازی، ضرورتی بود که باید در حوزه نشر به آن پرداخته می‌شد. بر این اساس، پایگاه اطلاع‌رسانی مؤسسه بازطراحی و به‌روزرسانی شده و کتب و نرم‌افزارهای نشر حوزه از طریق آن در دسترس طلاب و فضلای گرامی و عموم علاقه‌مندان آثار دینی، حوزوی قرار گرفته است. هم‌چنین با فعال‌سازی کانال‌های اطلاع‌رسانی مؤسسه نشر در شبکه‌های اجتماعی به‌خصوص پیام‌رسان‌های پرمخاطب، ضمن معرفی منشورات و تبلیغات بصری، بخش قابل توجهی از فروش سالانه کتب و نرم‌افزارها از طریق فضای مجازی صورت گرفت که به‌ویژه در فصول فروش کتب درسی، کمک شایانی به جلوگیری از اتلاف وقت طلاب، هزینه و نیاز به حضورشان کرد.